Wygląda na to, że praca zdalna dla wielu stanie się rozwiązaniem bardziej powszechnym niż dotąd. Dostępna technologia pozwala wykonywać wiele zawodów z dowolnego miejsca. Wystarczy komputer i połączenie z Internetem. Jednak lekarze i fizjoterapeuci przestrzegają, że praca siedząca w połączeniu z ograniczeniem ruchu może bardzo źle wpływać na zdrowie. Dlatego urządzając miejsce do pracy we własnym domu, warto wybrać takie wyposażenie, które zminimalizuje szkodliwe czynniki.
Idealnym rozwiązaniem jest przeznaczenie na miejsce do pracy oddzielnego pomieszczenia. Pozwoli to oddzielić życie prywatne od zawodowego. Jeśli wygospodarowanie całego pokoju jest niemożliwe, warto zadbać, chociażby o niewielki kąt, który zostanie zaaranżowany z myślą o pracy.
Szkodliwe skutki pracy przy komputerze
Alina Knapik i Mariusz Paradowski w publikacji „BHP w warunkach pracy umysłowej” zwracają uwagę na negatywne skutki zdrowotne, jakie może powodować długotrwała praca przy komputerze. Piszą: Do najistotniejszych czynników wpływających na obciążenie układu mięśniowo-szkieletowego osób pracujących przed monitorem ekranowym zaliczyć należy: obciążenie mięśni utrzymujących ciało w pozycji siedzącej (…), jednostronne obciążenie mięśni bezpośrednio wykonujących czynność roboczą, czyli mięśni rąk wystukujących znaki na klawiaturze, nadmierne ciśnienie w dyskach międzykręgowych wynikające z obciążenia kręgosłupa w pozycji siedzącej. Osoby przebywające długo w pozycji siedzącej, mogą mieć również problemy z krążeniem oraz cierpieć na bóle mięśniowe i zmagać się z uszkodzeniami nerwów. Częstą chorobą wśród pracowników biurowych jest także zespół cieśni kanału nadgarstka.
Miejsce do pracy musi być wyposażone w odpowiednie meble
Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu miejsca do pracy można zapobiec lub przynajmniej ograniczyć występowanie problemów zdrowotnych związanych z długotrwałą pracą przed komputerem. O tym, co należy zrobić, pisze Wojciech Dyląg, autor publikacji z 2012 r. „BHP w biurze”. Podstawą jest wybór mebli dostosowanych do rodzaju wykonywanych zadań oraz do wzrostu pracownika. Wysokość biurka i krzesła należy dobrać tak, by ramię i przedramię siedzącej osoby tworzyły co najmniej kąt prosty. Dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie wysuwanego blatu, na którym będzie można umieścić klawiaturę. Dzięki temu znajdzie się ona nieco niżej niż monitor. Aby zadbać o komfortowe ułożenie nóg, pod stołem warto zachować przestrzeń o minimalnych wymiarach 50-70 x 60-80 cm. Dodatkowym ułatwieniem będzie wykorzystanie wspornika nadgarstkowego, który zapobiega przeciążeniu mięśni nadgarstka. Przy wyborze fotela, najlepiej postawić na model stabilny, wygodny, zapewniający swobodę ruchów, wyposażony w podłokietniki, umożliwiający regulację wysokości siedziska i oparcia, a także pochylenia oparcia oraz obrót o 360 stopni.
Istotne jest również dopasowanie kształtu fotela do naturalnego wygięcia kręgosłupa. Pomocny może okazać się również zakup podnóżka. Nie bez znaczenia jest także odpowiedni dobór monitora. Polecane są zwłaszcza modele, które można pochylić do przodu i do tyłu oraz obrócić wokół własnej osi przy najmniej o 60 stopni w każdą stronę. Przy wyborze klawiatury warto zwrócić uwagę na modele z możliwością regulacji kąta nachylenia.
Więcej światła, najlepiej naturalnego
Kolejną bolączką osób pracujących przed komputerem są problemy ze wzrokiem. Dlatego bardzo ważne jest zadbanie o odpowiednie oświetlenie miejsca pracy. Na wzrok najkorzystniej wpływa naturalne światło słoneczne. Jak zauważa Wojciech Dyląg, niemile widziane są kontrasty jasności i odbicia światła. Można je zredukować za pomocą rolet albo żaluzji. Optymalne jest ustawienie komputera w taki sposób, by monitor usytuowany był prostopadle do okna. Dzięki temu światło nie będzie nas oślepiało ani odbijało się od ekranu. Dodatkowo można zadbać o powłokę antyodbiciową. Jeśli dzienne światło nie wystarcza, zwłaszcza w porze wieczornej oraz jesienią i zimą, należy zadbać o dodatkowe oświetlenie, najlepiej w barwie zbliżonej do naturalnej, która dobrze oddaje kolory. Zbyt ciepła barwa światła nastraja do relaksu, więc może powodować senność, zaś bardzo zimna wygląda sztucznie. Wybierając sprzęt oświetleniowy, warto zwrócić uwagę również na to, by nie powodował on migotania.
Nie zapominajmy o odpoczynku
Choć mogłoby się wydawać, że do wykonywania pracy intelektualnej wystarczy biurko i komputer, okazuje się, że lepiej pracujemy, gdy wielkość gabinetu pozwala również na wygospodarowanie przestrzeni służącej do odpoczynku. Kilka minut przerwy pozwala oczom odpocząć od monitora. To również czas, kiedy można pozwolić sobie na rozprostowanie nóg i wykonanie kilku ćwiczeń rozluźniających, które dadzą wytchnienie kręgosłupowi. Pozostawanie zbyt długo w jednej pozycji, zwłaszcza wymuszonej, powoduje dyskomfort i uczucie zmęczenia. Praktyka pokazuje, że taki stan przeszkadza w koncentracji i sprzyja popełnianiu błędów, a także pogarsza nastrój, co negatywnie wpływa na ogólne samopoczucie. Dlatego obecnie w wielu firmach coraz bardziej popularne staje się aranżowanie biura w taki sposób, by ruch był możliwy także w trakcie wykonywanych obowiązków. Podobne rozwiązania można zastosować, urządzając miejsce do pracy we własnym mieszkaniu.
Niestandardowe meble do pracy
Producenci mebli biurowych, którzy starają się sprostać współczesnym wymaganiom, opracowują niestandardowe rozwiązania. Przykładem mogą być stoły z możliwością szybkiej i łatwej regulacji wysokości. Dzięki nim można wykonywać pracę zarówno w pozycji siedzącej, jak i stojącej. Ciekawym pomysłem jest również zaprojektowanie foteli w taki sposób, by siedzisko delikatnie przechylało się na boki. Umożliwia to wykonywanie nieznacznych ruchów, dających uczucie podobne do poruszania się na piłce gimnastycznej. Niektórzy proponują nawet, by siedząc przy biurku, korzystać z takiej piłki zamiast fotela. Standardowe siedzisko można też na jakiś czas zastąpić taboretem na specjalnej nóżce, dającej większą swobodę ruchów.
W broszurze opublikowanej przez firmę Kinnarps, ukazał się artykuł „Od biurka po worek do siedzenia”, w którym przytoczono słowa Jane Ahlin – specjalistki ds. ergonomii i przewodniczącej Towarzystwa Ergonomii i Czynników Ludzkich. Ahlin uważa, że choć nie należy zupełnie rezygnować z biurek, należy dostosować je również do pracy na stojąco. Zwraca uwagę na to, że wielu ludzi pracujących w domu woli wykonywać swoje zadania na kanapie niż przy stole. Pisząc na laptopie trzymanym na kolanach, możemy zachować rozluźnione ramiona. Pozycja ta nie sprawdza się jednak w przypadku wysokich osób, które muszą wtedy pochylać głowę. Inne siedziska, z których można skorzystać w domowym biurze, a które niekoniecznie kojarzą się z pracą, to np. worek z ryżem i różnego typu poduszki.
Miejsce do pracy dopasowane do potrzeb
Podstawą w tworzeniu we własnym domu miejsca do pracy przed komputerem jest odpowiednie wyposażenie, takie jak ergonomiczne biurko i fotel. Zgodnie z najnowszymi trendami, warto jednak pomyśleć również o elementach, które pozwolą na zmianę postawy w trakcie pracy oraz aktywny wypoczynek. Wybierając wyposażenie, najlepiej wcześniej wypróbować kilka różnych możliwości i wybrać subiektywnie najlepszą.
