Styl eklektyczny, czyli spektakularny miszmasz konwencji, faktur, wzorów

• Styl eklektyczny to jeden z najbardziej intrygujących nurtów aranżacyjnych. Zapewnia spektakularny efekt, jednak wymaga wyjątkowego wyczucia smaku – inaczej stanie się przypadkowy i chaotyczny. Spodoba się on szczególnie tym osobom, które uwielbiają eksperymentować z kolorami, deseniami, fakturami – nawet tymi, które pozornie do siebie nie pasują.

Ekstrawagancki, zaskakujący, a jednocześnie wyrafinowany – tak można podsumować styl eklektyczny we wnętrzach. Polega on na łączeniu ze sobą różnych nurtów aranżacyjnych, a co za tym idzie – wielu wzorów, deseni, barw, materiałów. Co więcej, elementy z różnych stylistyk mogą przenikać nawet do skrajnie odmiennych aranżacji. Wbrew pozorom, finalny efekt jest zazwyczaj bardzo spójny, a i w wyjątkowy sposób podkreśla osobowość właściciela. Najłatwiej eklektyzm we wnętrzach porównać do kuchni fusion, która stanowi unikalny miks składników, przypraw oraz sposobów przyrządzania potraw z całego świata, a przygotowane w jej ramach dania smakują – bądź co bądź – doskonale. Jeżeli więc kochasz oryginalność oraz kreatywne wyzwania, ten nurt będzie dla Ciebie strzałem w dziesiątkę!

Styl eklektyczny – historia

„Eklektyzm” to termin, który istniał już w czasach starożytności, jednak występował on jedynie w słowniku filozofów i odnosił się do łączenia ze sobą różnych światopoglądów. W rzeczywistości już właśnie w tej epoce istniała koncepcja zestawiania ze sobą najrozmaitszych detali. Eklektyzm można odnaleźć zatem zarówno w sztuce rzymskiej czy egipskiej, jak i hellenistycznej.

W połowie XIX w., pod wpływem historycyzmu, a więc potrzeby naśladowania estetyk rodem z minionych epok, bardzo modny stał się eklektyzm w architekturze. Tym samym rozpowszechnił się on w wielu krajach Europy. W XX w. związany był z prawdziwą eksplozją form oraz splataniem się ze sobą rozmaitych estetyk, co z kolei prowadziło do wykształcania się nowych nurtów w sztuce, w tym również tej użytkowej.

W następnej kolejności styl eklektyczny przeniósł się do wnętrz, gdzie w wielu zaskakujących, acz efektownych wydaniach pojawia się do dziś. Zastosowanie znalazł również w sztuce meblarskiej. Z jednej strony oznacza on odwzorowywanie mebli z dawnych epok, z drugiej natomiast łączenie różnych estetyk z nowymi formami. Obecnie garściami z eklektyzmu czerpią nie tylko architekci wnętrz, stolarze oraz dekoratorzy wnętrz, ale również pisarze, muzycy, projektanci mody. Nietrudno zauważyć, iż estetyka ta nieustannie ewoluuje, a obecnie jej najmodniejszą odmianą jest kamp.

Jak urządzić mieszkanie w stylu eklektycznym?

Styl eklektyczny z pewnością wymyka się wszelkim normom, ramom oraz stereotypom. Jak zatem zaaranżować w nim mieszkanie, a tym samym – umiejętnie przejąć kontrolę nad wizualnym chaosem? Zacznijmy od tego, że interesującym, a zarazem świetnie sprawdzającym się rozwiązaniem we wnętrzach eklektycznych są kontrasty. Przykładowo, styl ten może łączyć:

• wiekowe elementy z nowymi,
• prostotę z finezyjnymi zdobieniami,
• różne wzory (np. paski z grochami),
• odmienne style wnętrzarskie (np. skandynawski z glamour),
• naturalne materiały z przemysłowymi (np. drewno z metalem),
• kontrastowe kolory (np. burgund z butelkową zielenią).

W poniższych podrozdziałach wiele tych aspektów zostanie szczegółowo omówionych. No dobrze, od czego warto w takim razie zacząć urządzanie eklektycznego mieszkania?

Konfrontuj ze sobą odmienne style

Styl eklektyczny daje mnóstwo możliwości aranżacyjnych – pozwala łączyć rozmaite konwencje w obrębie jednego wnętrza. Obok siebie spotkasz w nim zaskakujące elementy np.  barokowy fotel z surową, industrialną ścianą. Podobny efekt uzyskasz, wprowadzając złotą ornamentykę do minimalistycznego mieszkania. Chcesz nadać unikalny charakter wnętrzu, które jest utrzymane raczej w stylistyce klasycznej? Zaproś do niego futurystyczne lampy, typowo loftowe detale lub powieś na ścianie półkę w kształcie plastra miodu – oszałamiający efekt murowany!

Warto dodać, że eklektyzm stał się obecnie na tyle popularny, że spowodował powstanie nowych, odrębnych stylów wnętrzarskich. Przykład? Styl boho loft to oczywiście mieszanka klimatu boho z konwencją industrialną, natomiast scandi boho to fuzja stylu etnicznego ze skandynawskim. Zastanawiasz się, które jakie inne style warto ze sobą łączyć? Z pewnością arcyciekawy efekt może wywołać zestawienie stylów:

• prowansalskiego ze stylem shabby chic,
• klasycznego ze stylem kolonialnym,
• skandynawskiego ze stylem retro,
• industrialnego ze stylem vintage,
• shabby chic ze stylem natural bohemian,
• japońskiego ze stylem skandynawskim,
• toskańskiego ze stylem nowoczesnym,
• marokańskiego ze stylem wabi sabi,
• minimalistycznego ze stylem boho.

W eklektycznych wnętrzach egzamin zdadzą także następujące tercety stylów:

• urban jungle ze stylem skandynawskim i vintage,
• hamptons ze stylem art deco i vintage,
• boho ze stylem minimalistycznym oraz industrialnym.

Znajdź wspólny mianownik

Chcąc zaaranżować mieszkanie w stylu eklektycznym, należy zastanowić się, jaki będzie wspólny mianownik dla dwóch lub większej liczby konwencji. Może być to główny motyw we wnętrzach, paleta barw, materiał, jak również i sama tekstura. Ten sam element pojawiający się w różnych stylach będzie trzonem całej aranżacji, łączącym ze sobą rozmaite konwencje. Ważne jednak, aby pojawił się w mieszkaniu lub pomieszczeniu przynajmniej dwa razy, jednak może także dużo częściej.

Zachowaj odpowiednie proporcje

Aby wnętrze eklektyczne miało ręce i nogi, kluczem do sukcesu jest zadbanie o odpowiednie proporcje: 60:30:10 lub 70:20:10 (w przypadku trzech stylów aranżacyjnych) oraz 80:20 (w przypadku dwóch stylów aranżacyjnych). Największa część wnętrza powinna być zaaranżowana w stylu bazowym, reszta mieszkania powinna być natomiast dopełniona jednym lub dwoma innymi nurtami wnętrzarskimi. Co prawda, nie jest to zasada, która koniecznie powinna znaleźć odzwierciedlenie w tego typu wnętrzach, jednak dzięki niej sprawisz, że Twoje mieszkanie nie będzie zbyt przytłaczające, a przestrzeń – niepotrzebnie zagracona. Należy zaznaczyć, że warto ograniczyć się do maksymalnie trzech stylów we wnętrzu, chyba że masz spore doświadczenie w aranżowaniu takich mieszkań – wówczas możesz pozwolić sobie na jeszcze bardziej odważne zabawy konwencjami.

Wykorzystaj różne materiały oraz faktury

Powszechnie stosowaną praktyką we wnętrzach eklektycznych jest również zestawianie ze sobą odmiennych materiałów. Przykład? Surowe meble, wykonane ze szkła, metalu czy też betonu warto łączyć z materiałami naturalnymi: lnem, wikliną, wełną, drewnem. Wielokrotnie można zauważyć, iż na przemysłowe posadzki trafiają często meble o bogato rzeźbionych formach, a wokół rustykalnego stołu pojawiają się transparentne krzesła z tworzywa sztucznego. Eklektyzm przejawia się również w starannym doborze odmiennych faktur, które zaskakująco dobrze wyglądają w swoim towarzystwie. Najbardziej klasycznym przykładem jest tutaj zestawianie gładkich blatów z chropowatymi płytkami na ścianach.

Dobierz spójną paletę barw

Jeśli chodzi o kolorystykę, w stylu eklektycznym nie ma żadnych ograniczeń. Aby całość była jednak ze sobą spójna, warto zdecydować się na sprawdzone rozwiązania. Dobrą metodą jest zastosowanie łagodnych barw na ścianach, a bardziej intensywnych kolorów w dodatkach. Można również wykorzystać na ścianach jasną paletę barw, a następnie wprowadzić do wnętrza jeden mebel lub akcent w odważnym kolorze. Przykładowo, może to być fotel lub kanapa, ale też efektowna grafika (lub cała galeria grafik), a nawet szafa w neonowym odcieniu.

Zdaniem projektantów zdecydowanie łatwiej jest wprowadzać nietuzinkowe meble oraz dodatki, kiedy ściany są jasne, ale – jeśli chcesz – możesz pomalować je również na ciemny, głęboki kolor – oczywiście, jeśli pasuje to do całej koncepcji. Jeśli chcesz, możesz zdecydować się także na najbardziej bezpieczne rozwiązanie i utrzymać całe wnętrze w tej samej tonacji. Nie chcesz się ograniczać, ale obawiasz się zbyt śmiałych eksperymentów? Wybierz trzy kolory, na których będzie bazował cały wystrój – to pozwoli Ci zachować względną harmonię.

Zachowaj równowagę

Aranżując wnętrze eklektyczne, trzeba – wbrew pozorom – dobrze przemyśleć cały wystrój, a następnie zrezygnować z wprowadzania do niego niepasujących, przypadkowych przedmiotów, deseni, barw. W tego typu wnętrzach powinna panować równowaga oraz harmonia. Przy wyjątkowo masywnym stole teoretycznie nie powinny więc stanąć zbyt lekkie krzesła, a olbrzymi wazon nie powinien przytłaczać delikatnej, modernistycznej komody. Oczywiście dużo zależy od całej aranżacji, a omówiony tu przykład nie jest – wbrew pozorom – obowiązującą zasadą.

Łącz ze sobą odmienne wzory

Marokańska koniczyna i marynistyczne pasy razem? W eklektycznym wnętrzu, które często stanowi kompilację rozmaitych deseni, wszystko jest możliwe. Aby pomieszczenie było jednak pełne harmonii, warto zestawiać je według jednej z dwóch poniższych zasad:

• łączenie ze sobą różnych wzorów w podobnych kolorach
• łączenie ze sobą podobnych wzorów w różnych kolorach

Według jednej z tych reguł możesz zestawić ze sobą np. motyw liści, który świetnie będzie wyglądał we wnętrzu łączącym styl retro, urban jungle oraz art deco i doskonale spisze się w nich jako motyw przewodni. Znakomicie prezentują się także odmienne wzory utrzymane w podobnej tonacji kolorystycznej, zastosowane np. na poduszkach sof i foteli.

Wykorzystaj stare meble

Często zaczątkiem wnętrza eklektycznego są stare meble, odziedziczone np. w spadku po dziadkach. Bywa, że są to prawdziwe perełki, które wymagają jedynie niewielkiej renowacji. Meble z nadstawkami, kredensy, sekretarzyki… Wszystko to będzie świetną bazą eklektycznej aranżacji. Bardzo ciekawy efekt możesz uzyskać, nie tylko czyszcząc wspomniane meble czy malując, ale też woskując, przecierając czy naprawiając poszczególne ich elementy. Czasem wystarczy jedynie warstwa lakieru, aby mebel zyskał wygląd z czasów utraconej świetności. Tego typu operacje nie są kosztowne, a mogą nadać Twojej sofie czy fotelowi drugie, wspaniałe życie.

Wykorzystaj potencjał mebli modułowych i tych spoza zestawów

Zależy Ci na wykreowaniu wnętrza idealnie dostosowanego do Twoich potrzeb? Postaw na meble modułowe! Pozwolą Ci one stworzyć np. wymarzony narożnik lub regał. Nie musisz też kupować gotowej, kilkuelementowej meblościanki – w stylu eklektycznym wszelkie komplety odchodzą do lamusa! Zamiast tego możesz stworzyć własną ścianę, z półkami, witrynami oraz szafkami RTV z różnych zestawów lub pojedynczych modułów. Polecam również wybrać się na pchli targ lub zajrzeć po prostu na strych babci – znajdziesz tam mnóstwo skarbów, które – umiejętnie połączone – nadadzą indywidualny rys Twojemu wnętrzu. Co więcej, meble z różnych stylów i epok umożliwiają komponowanie wyjątkowych aranżacji, których nie znajdziesz w żadnym innym domu.

Postaw na mocne akcenty

Wyjątkowy klimat w eklektycznym mieszkaniu zbudują wyraziste, korespondujące ze sobą akcenty. Wprowadź do loftowego wnętrza orientalne figurki czy też kolonialny stolik kawowy, a w mgnieniu oka odmieni ono swój charakter. Do minimalistycznego salonu zaproś meble ludwikowskie wraz z dekoracyjnym lustrem, a sprytnie przełamiesz aranżacyjną monotonię. Oczywiście to jedynie dwa z wielu pomysłów, które możesz wprowadzić do swojego wnętrza – wystarczy odrobina śmiałości i… wyobraźni!

Aranżacje eklektyczne w praktyce

No dobrze, jak można zatem wykorzystać powyższe zasady w praktyce? Poniżej podajemy inspiracje, które pomogą Ci stworzyć wysmakowaną aranżację.

Styl eklektyczny w kuchni

Marzysz o tym, aby wprowadzić eklektyzm do własnej kuchni? Świetnie, ponieważ jest to idealne miejsce do eksperymentów, i to nie tylko kulinarnych! Coraz częściej decydujemy się w tym pomieszczeniu na zabudowę w odważnych, soczystych kolorach. Zamiast bieli, czerni i szarości wprowadź do wnętrza turkus, czerwień czy nawet i żółć. Następnie barwną zabudowę zestaw ze standardowym sprzętem AGD, klasycznym stołem oraz kartellowymi krzesłami. Ultranowoczesną zabudowę o minimalistycznym wykończeniu możesz ustawić także w sąsiedztwie tradycyjnego kredensu z rzeźbionymi detalami. Wspólnym mianownikiem mogą być dla nich elementy np. w kolorze białym. Jak widzisz, wszystko zależy od Twojej fantazji!

Styl eklektyczny w sypialni

Jak urządzić sypialnię w stylu eklektycznym? Najważniejszy mebel, łóżko, warto skontrastować z szafkami nocnymi, a także – ewentualnie – z innymi meblami. Im bardziej będą one od siebie odmienne, tym bardziej cała kompozycja będzie intrygować oraz zachwycać niepowtarzalnym stylem. Stary stolik połącz z modnym, tapicerowanym łożem bądź – wręcz przeciwnie – antyczne łóżko zestaw z nowoczesnymi szafkami. To wystarczy, aby wnętrze było bardzo efektowne – nawet jeśli jego pozostałe elementy będą jedynie neutralnym tłem. Warto dodać, że ciekawe zestawienie możesz uzyskać nawet na poziomie łóżka oraz pościeli.

Styl eklektyczny w salonie

Eklektyczny salon można zaaranżować na wiele sposobów. Nasza propozycja to połączenie luksusowego stylu glamour z emanującym chłodem stylem industrialnym. Jeśli kochasz kryształowe żyrandole, wielkie lustra w dekoracyjnych ramach oraz meble o gładkich frontach, jak najbardziej powinno się dla nich znaleźć miejsce w Twoim salonie. Spróbuj jednak nieco zabawić się konwencją i zadbać o obecność surowej, czerwonej cegły na ścianie. Do wnętrza wprowadź jeszcze kilka elementów rodem z klasycznego loftu, które będą idealnym dopełnieniem aranżacji: lampę z miedzianych rurek, duży pofabryczny zegar oraz wykonany z betonu wazon. Zaskakujące połączenie, a jednak znakomicie się sprawdza!

Styl eklektyczny w łazience

Zastanawiasz się, jak urządzić łazienkę w stylu eklektycznym? Cóż, z pewnością – jak najbardziej efektownie. Wolnostojąca wanna na lwich nóżkach, tak charakterystyczna dla estetyki retro, zaskakująco dobrze skomponuje się z surowym, betonowym wnętrzem. Kropkę nad „i” w całym tym wystroju będzie stanowił duży, kryształowy żyrandol. Wolisz coś bezpretensjonalnego?

Postaw na połączenie minimalizmu z estetyką boho. Jasne barwy, naturalne materiały i eleganckie drewno to świetny pomysł na wprowadzenie świeżości do wnętrza! A może kochasz otaczać się przedmiotami z innych epok? Jeśli tak, babciny sekretarzyk lub toaletkę potraktuj jako funkcjonalną szafkę pod umywalkę. Następnie na ścianach umieść białe kafle z połyskiem, które będą dla niej intrygującym kontrapunktem. Co więcej, świetnie będą korespondowały z klasyczną armaturą. Jak widzisz, styl eklektyczny pozwoli Ci stworzyć wnętrze, jakie sobie tylko wymarzysz!